Autor: Aleksander Chmiel

  • 19. Po wymarciu dinozaurów ewolucja wykreowała ssaki

    Kosmiczny kataklizm, jakim było uderzenie w Ziemię wielkiej asteroidy (wpis nr 16) przed około 66 milionami lat, spowodował ostatnie z pięciu wielkich wymierań w dalekiej przeszłości. Ziemia została odcięta od energii słonecznej; na lądach wyginęły rośliny, w następstwie czego wyginęły również zwierzęta roślinożerne, a za nimi – mięsożerne. Wyginęły dinozaury – wielkie gady królujące na Ziemi…

    czytaj dalej

  • 18. Zwierzętom było trudniej

    Niedługo po tym, jak zaszły korzystne zmiany w środowisku lądowym i zostało ono opanowane przez organizmy roślinne i grzyby, zaistniały warunki do wyjścia na ląd również zwierząt. Miały one jednak dużo więcej problemów życiowych do rozwiązania. Najłatwiej było bezkręgowcom. My tego nie widzimy, ale to one dominują również teraz. Szacuje się, że współcześnie bezkręgowce mogą…

    czytaj dalej

  • 17. Jak życie wychodziło z wody na ląd

    Istnieje pogląd, że pierwsze na ląd wyszły rośliny, ale są też podstawy, żeby za pierwszych kolonizatorów skalistego lądu uznać grzyby. Początek obu tych królestw organizmów eukariotycznych miał miejsce w wodach oceanicznych, w drugiej kolejności po królestwie prokariotycznych bakterii.  W oceanach pierwszeństwo należy przyznać autotroficznym (asymilującym CO2) roślinom – jednokomórkowym glonom (algom). Pierwsze grzyby (również jednokomórkowe),…

    czytaj dalej

  • 16. Życie eksplodowało i ginęło kilka razy, a jednak przetrwało

    Początek biologicznego rozkwitu na Ziemi przypada na erę paleozoiczną w eonie noszącym nazwę Fanerozoik, który obejmuje „zaledwie” ostatnie około pół miliarda lat. Z zielenic wyeluowały wtedy (prawdopodobnie w okresie kambru) typowe rośliny lądowe, Ich najstarsze znalezione skamieniałości pochodzą sprzed 430 mln lat. Po erze paleozoicznej, trwającej około 290 mln lat, wyróżnia się erę mezozoiczną (kolejne…

    czytaj dalej

  • 15. Życie przypisane jest Ziemi

    We wpisie nr 14 chyba skutecznie zniechęciłem do przeprowadzki na inne planety. Zostańmy na Ziemi, która przez miliardy lat przygotowywała się na „przyjęcie” Homo sapiens, aż jej lądy i morza oraz atmosfera i klimat stały się dla nas przyjazne. Jak długo trwało? W oparciu o istotne zmiany geologiczne zachodzące na Ziemi, jej historię podzielono umownie…

    czytaj dalej

  • 14. Dokąd uciec?

    Homo sapiens to dziwne stworzenie. Niszczy matkę Ziemię, i po jej całkowitym zniszczeniu zamierza z niej uciec. Taką ma naturę – chce przekraczać granice, które wydają się być nieprzekraczalne. Nazywa się to postępem technologicznym. A może jest to choroba ludzkiego umysłu? No ale jeżeli człowiek chce uciec, to dokąd? Na pierwszym planie rozważań znajdują się…

    czytaj dalej

  • 13. Początek wszystkiego

    Niech się stanie Wszechświat. Dziwnie to wyszło – najpierw wpis o biologicznym życiu na Ziemi, a później o tym co było długie miliardy lat wcześniej. Przez kosmologów powstanie znanego nam (jeszcze bardzo, ale to bardzo mało) Wszechświata tłumaczone jest teorią Wielkiego Wybuchu (albo Gorącego Wybuchu) niezwykle gęstego skupienia materii (czy też tzw. pierwotnej osobliwości) przed…

    czytaj dalej

  • 12. Niech się stanie życie

    Czas emerytury sprawia czasem dziwne niespodzianki. Całe życie zawodowe miałem do czynienia z żywymi organizmami, zarówno z mikroskopijnymi, jak i doskonale widocznymi gołym okiem. Dlaczego dopiero po uwolnieniu się od tych niezwykle interesujących modeli laboratoryjnych zacząłem się zastanawiać, jak doszło do zaistnienia biologicznego życia, i dlaczego warunki do jego zaistnienia stworzyła nasza wyjątkowa planeta. Jakie…

    czytaj dalej

  • 11. Fascynacja księżycem

    Lubimy patrzeć w bezchmurne nocne niebo. Ludzie robili to od najdawniejszej starożytności. W oparciu o ruch ciał niebieskich tworzyli zarówno kalendarze jak i mity. W czasach historycznych stworzyliśmy astronomię i kosmologię oraz myślimy o podboju kosmosu. Ale fotografów interesuje przede wszystkim uroda nocnego nieba. Mnie też się to udzieliło. Scenerie o wschodzie i zachodzie słońca…

    czytaj dalej

  • 14. W kwadratowym kadrze

    14. W kwadratowym kadrze

    W albumach fotografii przyrodniczej zwykle oglądamy zdjęcia w kadrach prostokątnych, chyba częściej poziomych niż pionowych.  U znakomitych fotografów przyrody, Grzegorza i Tomasza Kłosowskich, poziome kadry ciągną się czasem nawet na dwóch stronach. Rozkładówek nie lubię, ale zdjęcia Kłosowskich budzą mój zachwyt. Zacznę przewrotnie – zanim przejdę do zdjęć komponowanych w kwadracie, kilka zdań o zaletach…

    czytaj dalej

  • 13. Monochromatycznie

    13. Monochromatycznie

    Z definicji w języku łacińskim: mono – jeden, chroma – kolor. Żyjemy w świecie pełnym barw, przy czym nasz ludzki świat jest pod tym względem inny niż świat zwierzęcy, bogatszy niż u innych ssaków, ale uboższy niż u ptaków i owadów. Człowiek widzi trzy kolory podstawowe – czerwony, zielony i niebieski, określane z języka angielskiego RGB (Red, Green, Blue)…

    czytaj dalej

  • 12. Rybim okiem

    12. Rybim okiem

    Współczesne obiektywy do aparatów fotograficznych to arcydzieła techniki optycznej, poczynając od jakości użytego szkła, przez optymalizację zestawów soczewek, po precyzję ich mechanicznego działania. Wszystkie te cechy są ciągle doskonalone w zakresie właściwości optycznych dla najwierniejszego zarejestrowania fotografowanej sceny. I oto w połowie XX wieku pojawiły się dziwne obiektywy, które niezwykle mocno zniekształcały sfotografowaną rzeczywistość. Ich…

    czytaj dalej

  • 10 cudów

    Cudy świata nieożywionego i życia biologicznego Za cud uznajemy zjawisko odmienne od naszej wiedzy tzw. powszechnej (bywa, że również naukowej) oraz od naszych wyobrażeń dotyczących świata, w którym żyjemy. Pominę tu cudy przekazywane w tekstach religijnych, a przytoczę te, które dotyczą świata poznawanego na drodze dociekań naukowych. Uznałem, że są one niezwykle interesujące, ponieważ prawdopodobieństwo…

    czytaj dalej

  • 12. Sebastiao Salgado

    12. Sebastiao Salgado

    Filozofia fotografowania wielkiego humanisty Sebastião Ribeiro Salgado Júnior (1944-) – brazylijski fotograf, członek m.in. prestiżowej agencji Magnum, w swoich planach nie miał zamiaru zostać fotografem, a stał się jednym z największych mistrzów fotografii. Należy go cenić za wyjątkową filozofię fotografowania, o czym zdecydowała jego wrażliwość na ludzkie losy, biedę, nieszczęścia i od wieków popełniane przez…

    czytaj dalej

  • 9. Przywrócić przyrodzie mamuty (?)

    Powstał dość karkołomny pomysł – przywróćmy jak najwięcej pierwotnej tundry i odtwórzmy mamuta włochatego. Mamy przecież inżynierię genetyczną i zamrożony w wiecznej zmarzlinie odpowiedni materiał biologiczny. A  wdzięczny olbrzym odpłaci się nam i  nie dopuści do zarastania trawiastej roślinności drzewami. To zatrzyma wzrost temperatury na tych obszarach i zablokuje uwalnianie metanu. Pomysłowość ludzka nie ma…

    czytaj dalej