49. Kopciuszek (Phoenicurus ochruros)

Kopciuszek należy do kilku gatunków małych ptaków, które polubiły ludzkie wiejskie siedliska. Ale takiej bliskości i akceptacji, jakie nam się przytrafiły nie można było oczekiwać. Tytułem wprowadzenia trochę niby nie na temat. Przed ponad dwudziestu laty, po zakupieniu wiejskiego siedliska, wiosną – podczas jego remontu zerwałem w sieni strop, żeby położyć nowe belki. Nad wejściem usunąłem mały, brzydki daszek po którym w ścianie pozostały otwory po wspornikach. Przyjeżdżaliśmy w weekendy powoli zajmując się innymi pracami remontowymi. W jednej z piwnic gnieździły się nietoperze, inną na krótko zajął rój pszczół. Ale nic nie wiedzieliśmy o jeszcze jednych lokatorach, do czasu kiedy na świat przyszły pisklęta i rodzice na potęgę zaczęli je karmić nie zważając na kręcących się ludzi. Do tej pory nic nie wskazywało na obecność skrzydlatych rezydentów; pod gniazdem we wnęce przygotowanej na belkę nad samym wejściem do kuchni zawsze było czysto. To nie to co robią pod gniazdem szpaki, dudki czy bociany. Kopciuszki polubiliśmy od razu za tolerancję nas podczas hałaśliwego remontu, ale przede wszystkim za niesamowitą dyskrecję ich pobytu i czystość. Jak można nie nabrudzić przy karmieniu kilku ptasich niemowląt?

Ponieważ po wyprowadzeniu się rodziny kopciuszków belki zostały położone, a otwory nad wejściem zamurowane, postanowiliśmy w następnym roku zapewnić naszym przyjaciołom dogodne warunki zastępcze w budynku gospodarczym, a później wieszają kopciuszkowe domki również na jego zewnętrznej ścianie. W tym roku jeden z nich zajęły wprawdzie pliszki, ale do drugiego wprowadziły się też kopciuszki, i teraz samiczka siedzi już na drugich jajeczkach. Nie wiem dlaczego dopiero w tym roku postanowiłem zrobić pełną dokumentację życia naszych kopciuszków. Zacznę od tego, w jaki sposób rodzice pozbywają się kupek kopciuszkowych niemowląt. Zestaw zdjęć ilustruje całą operację kupkowania, ale najpierw trzeba nakarmić. Po odebraniu od dziecka ładnie zapakowanej kupki rodzice odlatują za płot i dopiero gdzieś dalej wypuszczają z dzioba.

Inne zdjęcia robiłem podczas przysiadywania rodziców na otwartych wrotach (pod budką) budynku gospodarczego. Przed wlotem do gniazda większość ptaków, w tym kopciuszki, lubi przysiąść blisko na krótko na czymkolwiek.

Obok raniuszków i mazurków kopciuszki są najmniej płochliwe. Podobnie, jak w przypadku raniuszków, nie przeszkadzało im ciągłe chodzenie pod budką, a nawet praca wystawianej z budynku obok wejścia małej piły tarczowej. Zdjęcia robiłem bez ukrycia i zbędnej w tym przypadku ostrożności. Żeby mieć lepszą perspektywę fotografowałem ze stołu postawionego w odległości kilku metrów od budki. Pokazane tu zdjęcia pochodzą z pierwszego, majowego lęgu. Teraz pani kopciuszowa siedzi na nowo złożonych jajeczkach; od czasu do czasu wylatuje "rozprostować skrzydełka" i coś wrzucić na dziób, chociaż samiec też ją dokarmia.

Myślę, że gatunki, które gniazdują w obrębie siedliska, jeżeli nie są celowo niepokojone, akceptują każde normalne zachowanie i podwórkowo-ogródkowe prace gospodarzy. Cały czas poszukują też pokarmu w ogrodzie i na podwórku, akceptując przyglądających się im ludzi. Akceptują nawet zabawy dzieci. W przygotowaniu mam ranking ptaków (które fotografuję) pod względem tolerancji i zaufania do ludzi oraz akceptacji moich fotograficznych poczynań.